XIX. Dhammatthavagga ~ El Justo
1-2. na tena hoti dhammaṭṭho, yenatthaṃ sāhasā naye.
yo ca atthaṃ anatthañca, ubho niccheyya paṇḍito.

asāhasena dhammena, samena nayatī pare.
dhammassa gutto medhāvī, 'dhammaṭṭho'ti pavuccati.
Uno no está establecido en el Dhamma porque decidiese un caso arbitrariamente. Pero ese que considerase ambas, evidencia y no evidencia, sabio es.
El protector de la ley, el sabio, que conduce a otros sin arbitrariedad, con justicia, con imparcialidad, se llama “uno que está establecido en el Dhamma”.
256-257
3. na tena paṇḍito hoti, yāvatā bahu bhāsati.
khemī averī abhayo, 'paṇḍito'ti pavuccati.
Porque habla mucho, no por esto es sabio. Ése con seguridad, sin enemistad, sin miedo, es llamado sabio.
258
4. na tāvatā dhammadharo, yāvatā bahu bhāsati.
yo ca appampi sutvāna, dhammaṃ kāyena passati.
sa ve dhammadharo hoti, yo dhammaṃ nappamajjati.
Porque habla mucho, no por esto es sostenedor del Dhamma. Pero ese que aun habiendo escuchado poco, ve el Dhamma con el cuerpo, ese que no es negligente con el Dhamma, ése en verdad es sostenedor del Dhamma.
259
5-6. na tena thero so hoti, yenassa palitaṃ siro.
paripakko vayo tassa, 'moghajiṇṇo'ti vuccati.

yamhi saccañca dhammo ca, ahiṃsā saṃyamo damo.
sa ve vantamalo dhīro, 'thero' iti pavuccati.
Porque el cabello de su cabeza sea cano, no por esto es un antiguo. Ése de edad madura se llama “viejo vano”.
En éste hay veracidad y Dhamma, inocuidad, disciplina, amansa miento; este sabio que ha expulsado las impurezas, en verdad se llama “antiguo”.
260-261
7-8. na vākkaraṇamattena, vaṇṇapokkharatāya vā.
sādhurūpo naro hoti, issukī maccharī saṭho.

yassa cetaṃ samucchinnaṃ, mūlaghaccaṃ samūhataṃ.
sa vantadoso medhāvī, 'sādhurūpo'ti vuccati.
No por mera elocuencia o por apariencia de belleza, el envidioso, avariento, fraudulento es un hombre de buena naturaleza.
Pero ése en el que está extirpado, erradicado, destruido esto, ese sabio que ha expulsado el odio, se llama “uno de buena naturaleza”.
262-263
9-10. na muṇḍakena samaṇo, abbato alikaṃ bhaṇaṃ.
icchālobhasamāpanno, samaṇo kiṃ bhavissati.

yo ca sameti pāpāni, aṇuṃ thūlāni sabbaso.
samitattā hi pāpānaṃ, 'samaṇo'ti pavuccati.
No por la tonsura es asceta. Sin observancia, hablando falsedad, lleno de anhelo y apego, ¿asceta será?
Pero ese que en todos los modos calma los males minúsculos y mayúsculos, por haber calmado los males se llama “asceta”.
264-265
11-12. na tena bhikkhu so hoti, yāvatā bhikkhate pare.
vissaṃ dhammaṃ samādāya, bhikkhu hoti na tāvatā.

yodha puññañca pāpañca, bāhetvā brahmacariyavā.
saṅkhāya loke carati, sa ve 'bhikkhū'ti vuccati.
Porque pida comida a otros, no por esto es un bhikkhu; habiendo aceptado una doctrina dispar, no por esto es un bhikkhu.
Ese que aquí, habiendo removido el mal y el bien, poseedor de la vida pura, que anda en el mundo con discernimiento, ése en verdad se llama “bhikkhu”.
266-267
13-14. na monena munī hoti, mūḷharūpo aviddasu.
yo ca tulaṃva paggayha, varamādāya paṇḍito.

pāpāni parivajjeti, sa munī tena so muni.
yo munāti ubho loke, 'muni' tena pavuccati.
No por el silencio es sabio el ignorante, el confundido. Pero ése, que como sosteniendo una balanza toma lo mejor, sabio es.
Evita los males ese sabio, por esto él es sabio. Ese que comprende ambos en el mundo, por esto se llama “sabio”.
268-269
15. na tena ariyo hoti, yena pāṇāni hiṃsati.
ahiṃsā sabbapāṇānaṃ, 'ariyo'ti pavuccati.
Porque daña a seres vivientes, por eso no es Noble. Debido a la inocuidad hacia todos los seres vivientes se llama “Noble”.
270
16-17. na sīlabbatamattena, bāhusaccena vā pana.
atha vā samādhilābhena, vivittasayanena vā.

phusāmi nekkhammasukhaṃ, aputhujjanasevitaṃ.
bhikkhu vissāsamāpādi, appatto āsavakkhayaṃ.
No por la mera disciplina moral o por mucho aprendizaje o por la obtención de concentración o por morar en aislamiento, [pensando] “toco la dicha de la renunciación no experimentada por los seres ordinarios”, [así] bhikkhu, uno no debería darse por satisfecho sin haber alcanzado la extinción de los contaminantes.
271-272